Ասում են ոչխարների խուզման փառատոն կազմակերպվում է Ավստրալիայում, Նյու Զելանդիայում ու մեկ էլ Հայաստանում: Իսկ Հայաստանում՝ միայն Տաթևի հովտում, Հալիձոր գյուղի հարևանությամբ:
«Ոչխարների փուզում» փառատոնը առաջին անգամ կազմակերպվեց 2014թ. մայիսի 3-ին Տաթևի հովտում Հալիձոր գյուղի հարևանությամբ, որը չնայած իր առաջինը լինելու հանգամանքին, ունեցավ մեծ թվով զբոսաշրջիկների այց, մեծ հնչեղություն և շատերի կարծիքով 2014 թվականի լավագույն փառատոններից մեկն է համարվում:
Քանի դեռ փառատոնը 2-րդ անգամ կազմակերպելու նախապատրաստական աշխատանքներն են ընթանում, փորձենք զրուցել անցյալ տարվա փառատոնի հետ ուղղակիորեն կապ ունեցող մի քանի անձնանց հետ՝ հասկանալու միջոցառման տնտեսական ու սոցիալական ազդեցությունն ու առհասարակ զբոսաշրջային նշանակությունը տարածաշրջանի համար:
Հալիձորի գյուղական համայնքի ղեկավար Մարատ Գերասիմյանի կարծիքով` «Անցած տարվա փառատոնը կարևորվում էր նրանով, որ բացի իր բուն թեմայից` խուզից, տարածաշրջանը իր բնակիչներով կարողացավ ևս մեկ անգամ կոնկրետ տեղում ներկայանալի դառնալ իր ավանդույթներով` ճաշատեսակներ, տնական խմիչքներ, յուրահատուկ չրեր՝ հոն, թութ, ամենատարբեր տեղական մրգերով և հատապտուղներով մուրաբաներ, ձեռագործ աշխատանքներ և այլն: Որպես սոցիալ-տնտեսական դրական ազդեցություն բնականաբար ունեցավ, քանի որ վերը նշված բարիքների վաճառքից ստացված եկամուտները ամբողջովին համայնքաբնակներինն էին, իսկ կազմակերպչական և ընթացիկ հարցերում վճարովի հիմունքներով ընդգրկված էին որոշ մարդիկ»:
Անցյալ տարի ոչխարների խուզման մրցույթում 1-ին տեղի համար պայքարում էին Տաթև, Հալիձոր և Խոտ համայնքների բնակիչները: «Հալիձորի համար յուրահատուկ էր նաև «Ոչխարների խուզում» մրցույթի առաջին տեղի մրցանակը: Ճիշտ է նման մրցույթները մարդկանց սոցիալական խնդիրը չեն լուծում, բայց այդ ամենը ինչ-որ մի տեղ խրախուսանք է, որպեսզի ժողովուրդը ցանկանա ապրել այստեղ և զբաղվել նմանատիպ գործերով», – հավատացնում է գյուղապետը:
Գերասիմյանի հավաստիացմամբ համայնքապետարանը մշտապես պատրաստ է տարածաշրջանում կազմակերպվող ցանկացած միջոցառմանը մասնակցել և աջակցել կազմակերպչական հարցերում»: Նա ավելացրեց նաև, որ սպասում են միջոցառումը կազմակերպող հիմնական թիմի տարածաշրջան գալուն. մնացած հարցերը տեղում կքննարկվեն և կլուծվեն: «Ինչպես տարածաշրջանի մյուս համայնքները՝ փառատոնին Հալիձորը ևս կունենա իր տաղավարը: Ներկայացված ենք լինելու բոլոր տեսակի բնական մթերքներով, որոնք հատուկ են տարածաշրջանին: Որպես ճաշատեսակ ներկայացված է լինելու ոչխարի, խոզի և տավարի խորովածը» – վերջում ավելացրեց Մ. Գերասիմյանը:
Ակամայից հիշեցի IDEA հիմնադրամի աշխատակիցներից Տարոն Պապիկյանին, ով այն հարցին, թե փառատոնին մատուցվող ուտելիքներից ամենաշատն ի՞նչն է հավանել, միանշանակ պատասխանեց՝ գառան խորովածը գարեջրի հետ:
Իսկ իմ համար ամենատպավորիչներից էր Տաթևացի տիկին Անուշի եփած կուրկուտը: Մի զարմացե՜ք, ամբողջ կյանքս ապրել եմ Տաթևում, բայց կյանքումս կուրկուտ կերած չկայի: Հորդոր ունեմ այս տարվա փառատոնի բոլոր մասնակիցներին՝ առաձին-առանձին մոտենալ տարածաշրջանի բոլոր գյուղերը ներկայացնող տաղավարներին. Տաթևը իր կուրկուտով, Տանձատափը իր կիրմիզանով (այլ կերպ ասած՝ սինդրիկը), լոբիով ու անպակաս տնական գինիով:
Թե անցյալ տարի առատ էր գարեջուրը, ապա այս տարի անխնա հոսելու է գինին – ի՞նչ է պետք քեֆ անողին – գինի, հայկական զուռնայի խրոխտ ձայն, հայկական խորովածի անուշաբույր… ու քեֆ անողին քեֆ չի հասնի…
Շարունակելով գնահատել սոցիալ-տնտեսական այն ազդեցությունը, որ փառատոնը ունեցավ տարածաշրջանի վրա, Տարոնը կարծում է, որ «փառատոնը հիանալի հնարավորություն էր տեղացիների համար սեփական արտադրանքը ներկայացնելու ու վաճառելու համար: Բավականին բարձրացավ հանրության իրազեկվածությունը համայնքների մասին, իսկ այդ օրերին հյուրանոցա-հյուրատնային մեծ զբաղվածությունը ֆինանսական լայն շրջանառություն ապահովվեց տնտեսվարողների համար»:
Բացի սոցիալ-տնտեսական ազդեցությունից – փառատոնը արկածախնդիրների համար միանգամայն այլ հիշողություններ է արթնացնում: Այդ օրերին Հարժիս գյուղից դեպի Տաթև 12 և ավելի կմ արշավի դուրս եկած երիտասարդնեերից Աննան ասում է՝ «երբ լսում եմ «փառատոն» – ոտքերս սկսում են ցավել»: Նրա կարծիքով «ընդհանուր տպավորությունները լավն են, եթե հաշվի չառնենք, որ փառատոնը առաջին անգամ էր կազմակերպված և հետագա զարգացումների անհրաժեշտություն ունի»:
Փառատոնի մասին խոսելուց չի կարելի չհիշել եղանակային այն «անոմալիան», որ րոպեների ընթացքում «կյանքով լեցուն» փառատոնը վերածեց «քամուց ու անձրևից քշվածների»: «Ես չգիտեմ, թե ինչքանով է տեղանքի եղանակը կանխատեսելի, բայց եղանակը զգալիորեն վատ հիշողություններ է առաջացնում» – ավելացնում է Աննան ու առաջարկում, որ «փառատոնի կազմակերպիչները` հաշվի առնելով նախորդ տարվա փորձը, կարող են անձրևանոցների ծառայություն ունենալ մասնակիցների համար, կամ առաջարկել մասնակիցներին անհրաժեշտ իրերի փաթեթ»:
Այս տարի «Ոչխարների խուզում» փառատոնը կայանալու է հունիսի 6-ին, նույն տեղում, նույն գյուղերի մասնակցությամբ, միայն ժամը՝ 12:00-ին: «Այս տարի բացի երգ ու պարից, համով ուտելիքներից նաև նախատեսվում է հիմնական ելույթների ժամանակ ներկայացնել համայնքներից յուրաքանչյուրի պատմությունը – հակիրճ տեղեկատվություն տարածաշրջանի տեսարժան վայրերի, նշանավոր դեմքերի և դեպքերի մասին» – տեղեկացանք Հալիձորի գյուղապետից:
Ինչ է մնում զբոսաշրջիկին անել… ինչպես ասում են, հունիսի 6-ին բոլորս դեպի Տաթև…
Լուսինե Հարությունյան
Էհեհեհե՜յ՝ ուզում է գոռալ մեր ծանր լեռները տեսնողը, իսկ մենք՝ տաթևացիք, ժամանակ չունենք. է՜հ ենք ասում, երբ հարցնում են՝ քանի տարեկան եք: է՜հ, Աստված գնդել է մեզ անհիշելի ժամանակներից ու էդպես թթխմոր գցել մեր վանքի գլուխը: Վանքն էլ բռնել դրել է հեթանոս Արամազդ լեռան պատվանդանին, լեռն էլ կախել ուղիղ 3392 մետրից: Մի հատ էլ շուռ է եկել, թե՝ էս սատանի կամուրջն էլ լինի ձեր փայ Աստծո ոտքերի տակ: Ա՜յ քեզ ուժեղ ռեժիսոր, էսքան հազարամյակի կենդանի դեկորներով մի տեսարան, մի կադր է ստացել: Դրա համար էլ մենք՝ տաթևացիք, տեղով մեկ կինո ենք, կինո, մի-մի շարժանկար:
ՏԱԹԵՎ ԳՅՈՒՂԸ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԷՋԵՐՈՒՄ 
You must be logged in to post a comment.